CHỈ NHỚ NGƯỜI THÔI ĐỦ HẾT ĐỜI*
“Nhớ chia động từ!”
Mảnh giấy ố vàng ghi câu này tới nay vẫn ở một góc trang trọng trên bàn học tôi. Mỗi lần chú Hàn - bạn nhậu của ba kiêm thầy dạy Anh Văn cả thời thơ ấu của tôi - sang nhà tôi chơi đều phải đến xoa xoa nét chữ năm xưa của mình đầu tiên.
Hồi cấp Ba chú Hàn dân Tự Nhiên, cả Văn và Anh đều là điểm chí mạng. Mỗi lần giở sách ra, hai mắt chú díp lại như cả đời chưa bao giờ được ngủ. Cô bạn ngồi cạnh thì lại giỏi Xã Hội đến mức không giống người bình thường, nhưng Toán Lý Hóa lúc nào cũng dưới trung bình. Dưới sức ép của giáo viên, hai người phải đồng tâm hiệp lực tăng gia sản xuất điểm mười, không thì hai đứa đều tèo. Cô bạn ngồi kế bình thường nói chuyện cực dịu dàng, vậy mà lúc dạy lại hóa quỷ, kí đầu chú Hàn cái nào cái nấy muốn chảy nước mắt. Chia động từ với chú Hàn luôn là phần khó. Sau khi kí cả trăm cái lên đầu "học trò" mà vẫn không có gì tiến triển, cô bạn ấy đành nắn nót mấy chữ "Nhớ chia động từ" lên khắp các trang vở của chú Hàn.
Cả hai gom góp đủ điểm thi để đậu Đại Học. Trước khi rời quê lên thành phố trọ học, chú tôi dắt cô bạn ngồi kế mình đi uống cà phê. Ngồi cả buổi không nói câu gì, chỉ biết sau thành người yêu.
Tốt nghiệp, hai người thuê một phòng trọ nhỏ trong Vườn Lài. "Nhà" chỉ đủ kê cái giường, 1 chạn bếp, 1 phòng tắm chỉ đứng tắm được, 1 cái tủ nhỏ và kê cái bàn con cho cô Hòa làm việc. Mỗi tháng lãnh lương, cô Hòa xếp phẳng phiu mấy tờ tiền của hai người rồi mơ sau này làm đám cưới ở biển, phù dâu chục người, mâm cỗ sơn hào hải vị ra tới đầu ngõ. "Em lấy anh mà, phải khoe cho thiên hạ nó ghen chớ.". Lúc nói câu này, cô Hòa chun mũi ba cái, cười tươi tới mức nhắm tịt cả mắt.
“Tao không cho mày cưới con tao. Mày nghèo, thương nó thì đừng làm nó khổ theo." Lúc kéo cô Hòa ra khỏi căn nhà ở Vườn Lài, ba cô nói vậy. Chú Hàn điếng người, quên mất chuyện đuổi theo. Quên mất í ới kêu Hòa ơi, anh mua nhẫn cưới rồi nè.
Câu nói đó xuất hiện vài lần trong những cuộc nhậu ở nhà tôi. Chú Hàn cầm ly bia, tay run run, mắt mũi đỏ kè, nhắc lại với giọng trầm mấy tấc đất. Nói xong, chú khịt mũi, rồi lại lảng sang chuyện lông gà vỏ tỏi.
Những năm tôi học Tiểu Học, chú Hàn cùng ba tập tành buôn ván. Hai gã đàn ông vác ván chạy ngang dọc khắp nơi, tối đến lúc nào mẹ tôi cũng phải đấm lưng cho ba. Chú Hàn luôn xuất hiện sau khi nhà tôi đã cơm nước đầy đủ để kèm tôi học bài. Hồi còn bé tôi thắc mắc mãi sao chú đi làm về đã mệt mà không ở nhà ngủ đại cho xong, lại sang dạy tôi làm gì. Câu hỏi đó chỉ được trả lời khi tôi đi làm xa xứ. Mỗi ngày về nhà, lúc nào cũng có bếp núc vắng tanh và loạt việc nhà chờ đón. Chẳng có đèn điện sáng trưng, chẳng có mùi bếp ngửi là thấy an ủi tâm hồn.
"I am, he is, they are", 6 chữ ấy tôi thuộc nằm lòng, nhưng chưa bao giờ chia động từ ra hồn. Mỗi lần kiểm tra bài tập Anh Văn của tôi, chú Hàn đều lắc đầu. Lúc chú Hàn nắn nót từng chữ "Nhớ chia động từ!" lên giấy để dán lên bàn học của tôi, ba đi ngang bảo con Hòa cưới chồng chuẩn bị sang Mỹ rồi, mày có đi chào không. Chữ "động từ" méo xẹo, hệt như mặt chú lúc đó.
Lúc cô Hòa về nước, "thầy giáo Anh Văn" đã là chủ tiệm ván, vẫn chưa có người giữ tiền giùm, vẫn mỗi lần buồn là xách rượu qua bầu bạn với ba và kèm thằng em tôi học Anh Văn. Cô Hòa hẹn chú đi uống cà phê, thằng em tôi được vinh dự dắt theo. Cô Hòa cũng cầm tay một thằng nhóc nói nửa Anh nửa Việt đến ngồi cạnh. Người thương năm nào tóc dài chấm vai, chuyên gia kí đầu chú tôi giờ điềm đạm uống trà, tóc uốn xoăn thời trang, người sực nức mùi nước hoa đắt tiền. Người ta nói phụ nữ càng già càng in nét thời gian, nhìn xấu hơn lúc trẻ nhiều. Sao chú tôi chẳng thấy cô Hòa bớt rạng rỡ. Ngồi từ sáng đến chớm trưa mà chỉ nghe tiếng máy lạnh chỗ quán cà phê vù vù, thằng em tôi ngáp ngáp lôi vở ra tự làm bài. Chú Hàn ngó qua nhìn, biểu nó chia động từ đi.
Cô Hoà nhỏ nhẹ: “Hồi xưa anh chuyên quên chia động từ, suốt ngày em phải nhắc.”
Chú tôi nhìn thằng nhỏ tóc xoăn tít, miệng tía lia nửa Anh nửa Việt đối diện mình. Quán bình thường chuyên làm cà phê ngọt gắt cổ mà sao hôm nay tự nhiên uống ngụm nào ngụm nấy đắng ngắt, nước mắt thi nhau đòi chảy. “Chuyện hơn mười năm rồi, nhắc làm chi. Thôi, quên đi.”. Chú Hàn nói mà tai đỏ bừng. Hồi xưa mỗi lần tôi hỏi tôi có khả năng làm giáo viên dạy Anh Văn không, chú Hàn đều nói được với cái tai đỏ bừng như thế.
Chuyện hơn chục năm rồi, tờ giấy nhắc nhở ở nhà tôi cũng lốm đốm vàng khè cả rồi, sao có người còn in kỉ niệm xưa trong lòng.
Nhưng chú Hàn, kí ức người ta mà như dòng sông, cứ muốn là sẽ chảy xuôi dòng, thì sao chú còn giữ lại cái nhẫn cưới năm xưa, sao mỗi lần nhắc tới Vườn Lài, tới cô Hòa, mắt chú đều rưng rưng? Thương nhau, đâu phải nói quên, là sẽ quên.
Quên lãng mà dễ dàng, thì đời này làm gì có chuyện đau lòng nữa.
*một câu thơ tôi mãi nhớ của bác Du Tử Lê. Câu chuyện này chẳng có gì liên quan tới bác hay những tác phẩm tuyệt cú của bác, nhưng tôi vẫn muốn chia sẻ với mọi người. Mong bác về Trời vui vẻ cùng các văn nghệ sĩ nơi ấy.
Search